«Η Τουρκία, το Ευρωκοινοβούλιο κι εμείς» (άρθρο του Γιάννη Μανιάτη στην "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")

     Στην ομιλία μου τόνισα ότι όσο συνεχίζει η Τουρκία να συμπεριφέρεται ως διεθνής ταραξίας, ούτε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να γίνει, ούτε να θεωρείται αξιόπιστος σύμμαχος και βεβαίως ούτε να συμμετέχει στις πρωτοβουλίες για την Ευρωπαϊκή Άμυνα, για την οποία ενδιαφέρεται ιδιαίτερα.

 

Γιάννης Μανιάτης *

Η φετινή Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία αποτυπώνει μία σκληρή πραγματικότητα για την ενταξιακή της πορεία.

Η γειτονική χώρα, αντί να έρχεται πιο κοντά στην Ευρώπη, συνεχώς απομακρύνεται, με αποτέλεσμα οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις να είναι παγωμένες και θα παραμείνουν παγωμένες όσο η Τουρκία συνεχίζει να διολισθαίνει.

Κύριο σημείο που επισημαίνεται στην Έκθεση, είναι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του Κράτους Δικαίου, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη σύλληψη του Δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.

Όσον αφορά στην προκλητική συμπεριφορά σε Αιγαίο, Ανατολική Μεσόγειο και Κύπρο, η αρμόδια Επίτροπος Κος εντόπισε βελτίωση στις εξωτερικές σχέσεις. Αυτή η επίπλαστη εικόνα βασίζεται δυστυχώς στην ελληνική επικοινωνιακή κυβερνητική αφήγηση των «ήρεμων νερών». Ακόμα και για τη διακοπή των εργασιών για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας και Κύπρου, ένα Ευρωπαϊκό ‘Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος εντός της επίσημα αναγνωρισμένης Ελληνικής ΑΟΖ, η κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει ότι υπάρχει πρόβλημα με την Τουρκία.

Με βάση τις τροπολογίες που κατέθεσα μαζί και με άλλους συναδέλφους, καταγράψαμε την ακριβή γεωπολιτική εικόνα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη προκλητική επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν στα κατεχόμενα. Η κυβέρνηση αντίθετα, επέλεξε να υποβαθμίσει το ζήτημα, απαντώντας με μία απλή διαρροή του Υπουργείου! Όμως, μετά από συνεννόηση με τον (Σοσιαλιστή) εισηγητή μας, διαμορφώσαμε ειδική τροπολογία που καταδικάζει την προσπάθεια του Προέδρου Ερντογάν να συνεχιστεί η διχοτόμηση της Κύπρου.

Με τις τροπολογίες μας πετύχαμε να συμπεριλάβουμε σημαντικά, θετικά για τα ελληνικά συμφέροντα, σημεία:

1. Παρά την εμμονή της κυβέρνησης στην πολιτική των «ήρεμων νερών» και την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για «συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση και θετική δυναμική στην περιοχή», στην Έκθεση εκφράζεται η δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να παραβιάζει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου, μεταξύ άλλων μέσω της προώθησης του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας.

2. Καταδικάζεται ότι η Τουρκία εξακολουθεί να διατηρεί το casus belli κατά της Ελλάδας, σε περίπτωση που επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, όπως είναι αναφαίρετο δικαίωμά μας σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Καλείται η Τουρκία να σέβεται πλήρως την κυριαρχία όλων των κρατών – μελών, καθώς και τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών τους πόρων σύμφωνα με το Ενωσιακό και το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS, η οποία αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου, το οποίο πρέπει η Τουρκία να σεβαστεί και να υιοθετήσει.

3. Επαναλαμβάνει την καταδίκη του παράνομου Τουρκολιβυκού Μνημονίου σημειώνοντας ότι παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα Κράτους – Μέλους, δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας κι επομένως δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες.

4. Παρά την πλήρη αφωνία της ελληνικής κυβέρνησης, επισημαίνεται το γεγονός ότι η Τουρκία συνεχίζει τις προσπάθειές της να εμποδίσει την υλοποίηση του «Great Sea Interconnector», ενός έργου Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ, κι εμμένει στα σχέδιά της για παράνομη γραμμή διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας με την κατεχόμενη περιοχή της Κύπρου.

5. Μαζί με την προστασία των Ελληνορθόδοξων Ίμβρου και Τενέδου, ζητείται ο σεβασμός του ρόλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η αναγνώριση της νομικής του προσωπικότητας και ο σεβασμός του τίτλου «Οικουμενικός Πατριάρχης». Σημειώνεται θετικά η επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης και ζητείται η πλήρης άρση όλων των εμποδίων για την ορθή λειτουργία της.

6. Καταδικάζει την Τουρκία που δεν έχει ακόμη εφαρμόσει δύο αποφάσεις της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO για ειδικά μέτρα προστασίας της Αγιά-Σοφιάς και της Μονής της Χώρας, ενώ επισημαίνεται η ανάγκη προστασίας της Παναγίας Σουμελά.

Η Έκθεση αφιερώνει πολλές παραγράφους στο Κυπριακό, με αναλυτική αναφορά και καταδίκη των Τουρκικών προκλήσεων, και υπογραμμίζεται η ανάγκη για την επανένωση της Κύπρου στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Στην ομιλία μου τόνισα ότι όσο συνεχίζει η Τουρκία να συμπεριφέρεται ως διεθνής ταραξίας, ούτε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να γίνει, ούτε να θεωρείται αξιόπιστος σύμμαχος και βεβαίως ούτε να συμμετέχει στις πρωτοβουλίες για την Ευρωπαϊκή Άμυνα, για την οποία ενδιαφέρεται ιδιαίτερα.

Ελπίζω η Ελληνική κυβέρνηση να αξιοποιήσει το κείμενο, του κορυφαίου Ευρωπαϊκού Οργάνου, του Ευρωκοινοβουλίου, και να σταματήσει να επιμένει σε μία εξωτερική πολιτική που βασίζεται κυρίως στην επικοινωνία και λιγότερο στην ουσία, βλάπτοντας τελικά τα εθνικά συμφέροντα.

Όταν εμείς καταφέραμε σε 720 Ευρωβουλευτές 27 διαφορετικών Κρατών – Μελών και σχεδόν 10 διαφορετικών πολιτικών ομάδων, να κατακτήσουμε την ισχυρή πλειοψηφία για το κείμενο για την Τουρκία, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την κυβέρνηση, να μην επιτύχει κάτι ανάλογο στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

* Ο Γιάννης Μανιάτης είναι Έλληνας πολιτικός, Ευρωβουλευτής Αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής Ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκλέχτηκε ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής.

Γιάννης Μανιάτης: «Να πούμε "ναι" στην κρίση που έχουμε μπροστά μας, γιατί δεν γίνεται διαφορετικά» (vid)

    Μείζον το ερώτημα για την λήψη κρίσιμων αποφάσεων σε ένα μπλοκ 27 κρατών, τα μέλη του οποίου πολλές φορές δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε πράγματα που μοιάζουν αυτονόητα, πόσω μάλλον αν πρόκειται για περικοπές από την παιδεία και τις συντάξεις για να δοθούν σε πολεμικές προετοιμασίες...

Μιλώντας στο euronews, ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ απαντά σε κρίσιμα ερωτήματα, όπως το αν οι Ευρωπαίοι πολίτες πρέπει να φοβούνται μια εξάπλωση του πολέμου στην Ουκρανία και το πώς θα χρηματοδοτηθεί η αμυντική αυτονομία της ΕΕ - Τι του έκανε εντύπωση κατά την παρουσία του στο Κίεβο.

Η Ευρώπη έκανε τα μεγάλα θετικά της άλματα μόνο σε καιρούς μεγάλων κρίσεων, λέει στο euronews ο Γιάννης Μανιάτης, τονίζοντας πως «πρέπει να πούμε ένα μεγάλο "ναι" στην κρίση που έχουμε μπροστά μας, γιατί δεν γίνεται διαφορετικά».

Ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ επισημαίνει πως μπροστά στον απομονωτισμό που θα επιδείξουν οι ΗΠΑ στους τομείς της Άμυνας και της Ασφάλειας, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να εντείνει τις προσπάθειες οικοδόμησης της στρατηγικής της αυτονομίας και τονίζει πως η ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών προσπαθειών θα γίνει μέσω κοινού δανεισμού.

Αφορμή για την συζήτησή μας με τον κ. Μανιάτη υπήρξε η μετάβασή του στο εμπόλεμο Κίεβο στο πλαίσιο επίσκεψης της προέδρου της ευρωομάδας του S&D Ιράτσε Γκαρθία, λίγο μετά την συμπλήρωση χιλίων ημερών από την ρωσική εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022. Τον ρωτάμε τι ήταν αυτό που του έκανε εντύπωση.

«Για να φτάσουμε στο Κίεβο είχαμε ένα ταξίδι με το τρένο από την Πολωνία γύρω στις οκτώ ώρες. Φτάνοντας ξημερώματα, γύρω στις 4:30-5:00 το πρωί στο Κίεβο, είδα μία πόλη που φαινόταν - τουλάχιστον εξωτερικά - να έχει έναν φυσιολογικό ρυθμό. Δηλαδή ήταν λίγα στολισμένα χριστουγεννιάτικα δέντρα, είχε τον φωτισμό της κλπ. Στη συνέχεια πήγαμε στο ξενοδοχείο και στις 9 το πρωί είχαμε τις πρώτες σκέψεις για να ενημερωθούμε από την ουκρανική ηγεσία. Συναντηθήκαμε με τον πρόεδρο Ζελένσκι, τον πρωθυπουργό της χώρας, τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου, τον υπουργό Εθνικής Άμυνας και τον υπουργό Εξωτερικών. Είδαμε δηλαδή όλη την πολιτική ηγεσία. Στο διάστημα, πηγαίνοντας από τη μία συνάντηση προς την άλλη, είχαμε τη δυνατότητα να δούμε και την πόλη, γιατί διαφορετικά δεν θα μπορούσε κανείς να την περπατήσει. Ήταν χιονισμένο το Κίεβο και φαινόταν να έχει μία φυσιολογική ροή», διηγείται ο κ. Μανιάτης.

Φυσιολογική ροή σε μια πρωτεύουσα εμπόλεμης χώρας; Και οι συναγερμοί; Ο Γιάννης Μανιάτης μας λέει ότι ο συναγερμός χτύπησε μία φορά, όμως ταυτόχρονα διηγείται κι ένα παραπολιτικό: «Την εφαρμογή για το χτύπημα του συναγερμού, προκειμένου να πάμε στα καταφύγια - γιατί το ξενοδοχείο και όλα τα κτίρια έχουν καταφύγιο - ξέχασα να την βγάλω, οπότε γυρνώντας στην Ελλάδα την επόμενη μέρα ήμουν σε μεγάλο ξενοδοχείο στην Αθήνα σε ένα διεθνές συνέδριο και χτύπησε ο συναγερμός της Ουκρανίας ενόσω ήμουν στο συνέδριο στην πλατεία Συντάγματος».

Αν και κυνικό το συμπέρασμα, ένας Ουκρανός έχει στην καθημερινότητά του το ότι θα χτυπήσει ο συναγερμός και θα πάει στο καταφύγιο. Πώς νιώθει κάποιος που επισκέπτεται την Ουκρανία από μια μη εμπόλεμη χώρα και βιώνει κάτι τέτοιο;

«Όταν πρώτη φορά χτύπησε ο συναγερμός ήταν στις πρώτες μας συναντήσεις με τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκεί, οι οποίοι μας ενημέρωσαν. Ήταν ένα περίεργο συναίσθημα. Από τη δεύτερη φορά και μετά το συνηθίζεις. Αμέσως λειτουργείς ενστικτωδώς με βάση τις οδηγίες που έχεις πάρει, δηλαδή έχεις μαζί σου το φακό, τη σφυρίχτρα, πηγαίνεις κατευθείαν στο καταφύγιο. Είναι μια διαδικασία που ενστικτωδώς την ακολουθείς. Άρα δεν μπορώ να σας πω ότι ήταν κάτι εξωπραγματικό αυτό που νιώσαμε όλοι, παρότι μας φαίνεται τώρα που το συζητάμε κάπως διαφορετικό».

Αναμφίβολα πρόκειται για πισωγύρισμα ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν σε μια χώρα δίπλα στα σύνορά της κάποιος λέει πως, από την δεύτερη φορά που χτύπησε ο συναγερμός, το θεώρησε αυτό κάτι φυσιολογικό. Στην παρατήρηση αυτή, ο κ. Μανιάτης παραθέτει κάποιες από τις πληροφορίες που έλαβε στην διάρκεια των συναντήσεων που είχε:

«Ήταν συγκλονιστικό όταν μας περιέγραφαν ο πρόεδρος, ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου τις απώλειες που έχουν. Μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες νέων ανθρώπων, ανδρών που είτε τραυματίστηκαν είτε σκοτώθηκαν. Αντίστοιχες απώλειες υπάρχουν και στην ρωσική πλευρά και λίγο περισσότερες. Το ενδιαφέρον είναι ότι μας είπαν πως δεν είδαν πουθενά στο μέτωπο τους περίφημους Βορειοκορεάτες που περιμέναμε όλοι κάπου να εμφανιστούν. Μια πρωτότυπη είδηση που ακούσαμε ήταν πόσο σπουδαία είναι η οικονομία της Ουκρανίας στα θέματα της καινοτομίας. Δηλαδή εκεί που παρήγαγαν πριν την κρίση, πριν τον πόλεμο περίπου 3.000 drones το χρόνο, τώρα παράγουν 3.000 drones το μήνα. Άρα υπάρχει μία άμεση επίπτωση του πολέμου στην καθημερινότητα και στην παραγωγή

«Η Ευρώπη έκανε τα μεγάλα της άλματα μόνο σε μεγάλες κρίσεις»

Τα δεδομένα για την κατάσταση στην Ουκρανία, την ίδια ώρα, μόνο θετικά δεν προδιαγράφονται, ούτε και για την γενικότερη σταθερότητα. Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προαναγγέλλει περικοπές στην βοήθεια προς την Ουκρανία, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ ζητά επιπλέον περικοπές π.χ. σε παιδεία και συντάξεις υπέρ της άμυνας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκτά επίτροπο Άμυνας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναβαθμίζει την υποεπιτροπή Άμυνας και Ασφάλειας σε μόνιμη επιτροπή και στη Γερμανία ζητείται η προετοιμασία των καταφυγίων.

Μιλώντας στην Ολομέλεια του Δεκεμβρίου, ο κ. Μανιάτης, ο οποίος είναι αντιπρόεδρος του S&D αρμόδιος για τις Εξωτερικές Υποθέσες, την Άμυνα και την Ασφάλεια, ζήτησε την «ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης» με βάση τις εκθέσεις Ντράγκι και Νιινίστο. Αυτό που τον ρωτήσαμε όμως είναι μήπως μέσα σε αυτό το πλαίσιο εκτιμά ότι η σύρραξη στις παρυφές της ΕΕ θα επεκταθεί και εντός των ορίων της, αν με άλλα λόγια οι πολίτες πρέπει να φοβούνται.

Στην απάντησή του ο κ. Μανιάτης επισημαίνει ότι οι ΗΠΑ αργά ή γρήγορα θα κοιτάξουν τα εν οίκω και οι Ευρωπαίοι οφείλουν να προετοιμαστούν για να πράξουν αναλόγως, παίρνοντας δύσκολες αποφάσεις σε μια κρίσιμη περίοδο:

Έχει γυρίσει σελίδα η ιστορία της Ευρώπης. Μακάρι να γυρνούσε αυτή η σελίδα σε πολύ πιο ευχάριστα πράγματα. Δυστυχώς έχει γυρίσει η σελίδα σε μια Ευρώπη, η οποία από πλευράς άμυνας πρέπει να κοιτάξει τα του οίκου της. Γι' αυτό υπάρχει όλη αυτή η κινητικότητα περί την άμυνα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως το έχουν κάνει αρκετά συχνά στο παρελθόν, ακόμη και στο Πρώτο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, θα λειτουργήσουν με το γνωστό τους κλίμα απομονωτισμού, που πολλές φορές στην πορεία της ιστορίας των Ηνωμένων Πολιτειών εφαρμόζεται. Πρέπει να σας πω επίσης ότι τα βορειοανατολικά κράτη μέλη, δηλαδή Φινλανδία, Σουηδία, Λιθουανία, Εσθονία κλπ. τρέμουν και μόνο στο άκουσμα της Ρωσίας. Είναι ένα αίσθημα που εγώ το βιώνω καθημερινά με τους συναδέλφους μου ευρωβουλευτές. Άρα υπάρχει μία κατάσταση δεδομένη. Γι' αυτό βλέπετε ότι υπάρχει και η σκέψη να προσδιοριστεί ένας άλλος τρόπος με τον οποίο θα καταφέρουμε να διαμορφώσουμε ενιαία ευρωπαϊκή άμυνα και η πρόταση και της Ελλάδας αλλά και πολλών άλλων χωρών είναι με την έκδοση ενός ευρωομολόγου μέσα από τον κοινό δανεισμό των κρατών, προκειμένου να στηρίξουμε μια νέα προσέγγιση στα αμυντικά θέματα. Θα θέλαμε όλοι να μη συμβαίνουν τα πράγματα έτσι όπως τα περιγράφω. Θα θέλαμε όλοι να μπορούσαμε να έχουμε περισσότερα χρήματα για τα συστήματα υγείας, για τα συστήματα παιδείας, για να στηρίξουμε την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, να στηρίξουμε τη στέγαση σε επίπεδο Ευρώπης. Δυστυχώς τα έχει φέρει η τύχη έτσι και αυτή η περίοδος θα είναι μια περίοδος δύσκολη, όπου θα κριθούν πολλά πράγματα, μεταξύ των οποίων δυστυχώς και η ενότητα των κρατών μελών. Θα έρχονται δύσκολες αποφάσεις.
Γιάννης Μανιάτης
Ευρωβουλευτής ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ

Μείζον το ερώτημα για την λήψη κρίσιμων αποφάσεων σε ένα μπλοκ 27 κρατών, τα μέλη του οποίου πολλές φορές δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε πράγματα που μοιάζουν αυτονόητα, πόσω μάλλον αν πρόκειται για περικοπές από την παιδεία και τις συντάξεις για να δοθούν σε πολεμικές προετοιμασίες.

«Έστω κι αν έχει ακουστεί κάποια στιγμή αυτή η πρόταση, δεν νομίζω ότι υπάρχει έστω και στοιχειώδης πιθανότητα να συζητηθεί αυτό το θέμα. Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση για κανένα κράτος μέλος. Τουλάχιστον εμείς από την πλευρά των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών ούτε καν θέλουμε να το ακούσουμε να συζητιέται να περικοπούν κονδύλια από την περιφερειακή ανάπτυξη, από τις πολιτικές συνοχής ή από τα θέματα της παιδείας και της υγείας και να δοθούν χρήματα στην άμυνα. Θα πρέπει να βρούμε νέες πηγές χρηματοδότησης. Όμως πρέπει να σας πω ότι οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε και την μεγάλη αξία που λέγεται "ελευθερία, ηρεμία και ειρήνη των ευρωπαϊκών λαών". Και έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, είμαστε υποχρεωμένοι να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε.

»Ως αντιπρόεδρος που έχω και την αρμοδιότητα για τα θέματα άμυνας, επί τρεις μήνες διαπραγματεύομαι με τον ομόλογό μου αντιπρόεδρο του Λαϊκού Κόμματος και τον αντίστοιχο αντιπρόεδρο του Renew, των Φιλελευθέρων, για τις αρμοδιότητες της νέας επιτροπής Άμυνας της Ευρώπης. Και πρέπει να σας πω ότι έχει μεγάλη σημασία, αφού θα δαπανήσουμε κάποια επιπλέον χρήματα για την άμυνα, να δούμε πρώτον, πώς δεν θα πηγαίνει εκτός Ευρώπης το 87% των κονδυλίων της άμυνας, όπως συμβαίνει σήμερα, πώς θα ενοποιήσουμε κοινές προμήθειες αμυντικού εξοπλισμού, ώστε να μην μας βρίσκουν κάθε ένα κράτος μέλος χωριστά οι έμποροι αμυντικού εξοπλισμού και να μας σηκώνουν τις τιμές "στον Θεό". Αν πηγαίνουμε πέντε-πέντε, δέκα-δέκα τα κράτη μέλη, θα έχουμε πολύ χαμηλότερες τιμές. Και βεβαίως, πώς θα καταφέρουμε να αξιοποιήσουμε την καινοτομία και τα μυαλά των ανθρώπων μας, προκειμένου να παραχθούν και προϊόντα, τα οποία είναι χρήσιμα είτε για εποχές ειρήνης είτε για πιο δύσκολες».

Ελπίδες ότι ενώπιον της άμυνας «τα κράτη μέλη θα σοβαρευτούν»

«Πάντως αυτή είναι η κατάσταση. Πρέπει να πούμε ένα μεγάλο "ναι" στην κρίση που έχουμε μπροστά μας, γιατί δεν γίνεται διαφορετικά. Και να ελπίσουμε ότι θα συμβεί και σε αυτή τη δύσκολη περίοδο ό,τι έχει συμβεί σε προηγούμενες δύσκολες περιόδους της ιστορίας της Ένωσης. Η Ευρώπη έκανε τα μεγάλα της θετικά άλματα, μόνο όταν αντιμετώπισε μεγάλες κρίσεις. Είδαμε το πρόσφατο θέμα και της ενεργειακής κρίσης και της πανδημίας κλπ. Ας ελπίσουμε ότι, μπροστά σε αυτό τον κίνδυνο που υπάρχει αναφορικά με τα θέματα άμυνας, τα κράτη μέλη θα σοβαρευτούν, θα βρουν ενιαίες πολιτικές και κυρίως θα χρησιμοποιήσουν αυτήν την κρίση, προκειμένου να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Θα βοηθηθεί η ανταγωνιστικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και σε αυτό το νέο τοπίο που διανοίγεται θα συμμετέχουν ισότιμα όλα τα κράτη μέλη.

»Εγώ έβαζα πάντα δύο θέματα εδώ. Ναι μεν θα πρέπει να διαθέσουμε χρήματα για την ευρωπαϊκή άμυνα, αλλά δεν θα πάνε τα χρήματα αυτά μόνο στις μεγάλες χώρες που έχουν έτοιμη αμυντική βιομηχανία, όπως είναι η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, αλλά και σε χώρες όπως η Ελλάδα, που έχουν πολύ χαμηλή υποδομή, που μπορούν όμως να αναπτύξουν. Το δεύτερο θέμα είναι ότι δεν θα δοθούν τα κονδύλια μόνο στις μεγάλες επιχειρήσεις παραγωγής αμυντικού εξοπλισμού, αλλά και στις μικρομεσαίες. Και στο τμήμα των μικρομεσαίων η Ελλάδα έχει μια καλή υποδομή που, αν τη στηρίξουμε, μπορεί πραγματικά να προσφέρει πολλά πράγματα και στην ανταγωνιστικότητα αλλά και στη δημιουργία πολύ καλών νέων θέσεων εργασίας».

«Αλγοκρατία»

Παράλληλα, όμως, με τον κυριολεκτικό πόλεμο βρίσκεται σε εξέλιξη κι ένας πόλεμος με μεταφορική έννοια, ο πόλεμος της παραπληροφόρησης. Το ζήτημα τέθηκε στην Ολομέλεια του Δεκεμβρίου, αφορώντας τον χώρο των social media και με αφορμή τις εκλογές στην Γεωργία, αλλά κυρίως το ότι ακυρώθηκε ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Ρουμανία, σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ, διότι κατά την δικαστική απόφαση υπήρξε παρέμβαση τρίτου κράτους μέσω δημοφιλούς ψηφιακής πλατφόρμας.

«Μίλησα για αυτό το θέμα και για τα fake news και για την παραπληροφόρηση και χρησιμοποίησα τον όρο "αλγοκρατία", δηλαδή επικράτηση των αλγορίθμων. Βρισκόμαστε πια σε μια εποχή όπου ο αλγόριθμος, ο οποίος κατασκευάζεται σε κλειστά δωμάτια, είτε πολυδισεκατομμυριούχων είτε κάποιων που έχουν μεγάλη ισχύ, και οι αλγόριθμοι αυτοί προσδιορίζουν στο Facebook, στο Twitter, στο Instagram, σε οποιαδήποτε ψηφιακή πλατφόρμα, τι θα δω, τι θα ακούσω, ποιο προϊόν θα μου διαφημιστεί και πώς γενικά θα είναι η πληροφόρησή μου. Άρα έχουμε μια τρομακτική ισχύ των ψηφιακών πλατφορμών, των ιδιοκτητών και των παρόχων ψηφιακού υλικού σε αυτές τις πλατφόρμες που πρέπει πια να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι μια άλλη εποχή. Αυτή την άλλη εποχή εμείς πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με τα μέσα που έχει η Δημοκρατία. Και εμείς εδώ στην Ευρώπη είμαστε από τις πρωτοπόρες περιοχές του πλανήτη που έχουμε διαμορφώσει και το GDPR και άλλες πρωτοβουλίες νομοθετικές, προκειμένου να υποχρεώνουμε - σε εισαγωγικά ή εκτός εισαγωγικών - τους παρόχους αυτών των ψηφιακών πλατφορμών να ελέγχουν την ποιότητα του περιεχομένου τους».

Από τον Φεβρουάριο του 2024 τέθηκε σε ισχύ η ευρωπαϊκή πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες (Digital Services Act, DSA), η οποία εντάσσεται σε μια γενικότερη δέσμη μέτρων που αποσκοπεί στο να προστατεύει τους Ευρωπαίους πολίτες από ακριβώς τέτοια φαινόμενα.

Ο κ. Μανιάτης συμφωνεί με αυτό το δεδομένο, σημειώνει δε πως «θα ήθελα πολύ πιο ισχυρά όπλα να υπάρχουν. Η δουλειά μας αυτή την περίοδο, και η δική μου και στο S&D, είναι να προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε το οπλοστάσιο της Ευρώπης, προκειμένου να προστατέψει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες από αυτή την παραπληροφόρηση που οδηγεί και σε βιασμό της εκλογικής επιλογής ολόκληρων λαών, όπως έγινε στη Ρουμανία ή στη Γεωργία. Έχουμε λοιπόν πολλά θέματα να αντιμετωπίσουμε. Δεν αρέσει αυτό που σκεπτόμαστε, που θέλουμε να πράξουμε στους πανίσχυρους ιδιοκτήτες και παρόχους των ψηφιακών πλατφορμών, αλλά νομίζω ότι θα καταφέρουμε να διαμορφώσουμε ένα αυστηρό πλαίσιο, προκειμένου να προστατεύσουμε την ίδια τη δημοκρατία μας, το καθαρό μυαλό και την καθαρή συνείδηση του Ευρωπαίου πολίτη και ασφαλώς και του Έλληνα πολίτη. Γιατί αύριο έχουμε εκλογές στη Γερμανία. Κανείς μας δεν είναι σίγουρος ότι δεν θα υπάρξουν παρεμβάσεις προκειμένου και εκεί κυρίως ακροδεξιές και αντισυστημικές δυνάμεις να ενισχυθούν.

»Όλο αυτό που λένε δεν αφορά τα κόμματα που ονομάζουμε στην Ελλάδα κόμματα του δημοκρατικού τόξου, που λειτουργούν και σέβονται τους κανόνες της Δημοκρατίας. Αυτές οι ψηφιακές πλατφόρμες και η παραπληροφόρηση ενισχύει τα κόμματα που στηρίζουν ακροδεξιές απόψεις, ακραίες απόψεις, αντιλήψεις που στηρίζονται στη βία, το αίμα και την τραχύτητα στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Είναι λοιπόν όλη αυτή η λογική του να προσελκύει κανείς αντικείμενα, ανθρώπους, συμπεριφορές που γοητεύονται από την βιαιότητα ή την συνωμοσιολογία. Το κάνω πολύ μεγάλο το θέμα, γιατί πραγματικά είναι πάρα πολύ μεγάλο και πρέπει στην Ευρώπη και κυρίως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που είναι ένας θεσμός που πραγματικά προστατεύει τη δημοκρατία, να έχουμε ανοιχτά τα μάτια και τα αυτιά μας και να είμαστε πολύ γρήγοροι στην αντίδρασή μας. Γιατί διαφορετικά, όπως συμβαίνει πολλές φορές, το κακό τρέχει πολύ πιο γρήγορα από το καλό και το κακό είναι πολύ πιο ισχυρό συχνά από το καλό. Άρα εμείς οφείλουμε να νοιαστούμε και να νομοθετήσουμε το συντομότερο δυνατό».